Freelance Nedir? Freelance Çalışabileceğiniz 6 İş Alanı Nelerdir?

Bu yazımızda sizlerle Freelance Nedir? Kimlere Freelancer Denir? Alanları, Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir? başlıklarını detaylandıracağız.

Freelance Nedir?

İngilizce “free” ve “lance” “lance” kelimesinin anlamı orta çağ Avrupa’sında para karşılığı savaşan askerlerin kullandığı savaş aleti olan mızraktır kelimelerinin birleşiminden oluşan kavram “serbest çalışma” anlamına gelmektedir. Freelance çalışma modeli, kişinin kendi yeteneklerine uygun ve uzmanlık alanları içerisinde hizmet vermeyi kapsar. Bu şekilde çalışanlara da “freelancer” denir. 

Kimlere Freelancer Denir?

Bir şirketin veya bir kişinin yönetimi altında kalmayan, kendi uzmanlık alanlarında hizmet veren, yer-zaman gözetmeksizin kendi belirlediği yer ve zamanda çalışan kişilere freelancer denir. İstediği vakit hangi işte çalışacaklarına kendi karar veren bu kişiler, hem kendi işlerinin patronudurlar hem de çalışanıdırlar. Bir buyruğun altında kalmadan çalışmanın verdiği esneklikten yararlanan freelancerlar kendi hayat rutinlerini bozmadan çalışmaya devam edebilenlerdir.

Freelancer Çalışma Alanları Nelerdir?

Bu çalışma modelini uygulayan kişiler hangi alanlarda hizmet vermekte biraz da bu konuya değinelim. 

Freelancer çalışma alanlarını temelde 6 dala ayırmak mümkün ancak bu kişilerin uzmanlığına göre birçok dala ayrılabilir. Bu altı dalı şu şekilde sıralayabiliriz:

• Yazılım
• Grafikerlik (Dijital Tasarım)
• Yazarlık
• Fotoğrafçılık
• Eğitmenlik
• Tercümanlık

Sırayla bu alanları tanıtmaya geçmek isterim.

• Yazılım

Freelance iş dünyasının yeni üyesi diyebileceğimiz yazılım alanında, kişilerin veya şirketlerin sözleşmeli işlerini yapıyor ve bu iş karşılığında ücretlerini alıyorlar. Günümüzde gittikçe popülerleşen bu alanda bir freelancer olmak kolay gözükse de aslında bir o kadar zorlayıcı bir alandır. Çünkü sözleşmeli işlerde istenen satırlarca kodun altından çıkmak her yazılımcı için kolay olmayabiliyor. Öğrenilecek onca yazılım dilinin bulunduğu piyasada her yazılımcı kendine göre bir iş bulabiliyor diyebiliriz. Ne kadar kazanıldığı konusu ise sözleşmelere göre değişmektedir ancak evrensel bir alan olduğu için döviz üzerinden kazanç sağlamak mümkün.

• Grafikerlik (Dijital Tasarım)

Bu dünyanın bir diğer yeni üyesi olan grafikerlik alanında da freelance çalışanlar, sözleşme sahiplerinin görsel doküman düzenlemeleri ve tasarım işleriyle ilgilenmektedirler. Her tasarımcının bilmesi gereken programların (Photoshop, Illustrator, AutoCAD, Corel Draw) kullanımına hakim olan grafikerler gün geçtikçe popülerleşmektedir. Bu popülerleşmenin ardında birçok grafiker olan piyasada iş bulmak pek de kolay olmayabilir. Kazanç olarak yazılım alanıyla aynı avantajlara sahip olan dijital tasarım alanında da kazançlar sözleşmeye göre değişmektedir.

Ayrıca günümüzde süratle ün kazanan NFT ile beraber grafikerler artık dijital sanatkarlara dönüşmektedir.

İlginizi Çekebilir: Endüstri Mühendislerinin Kullanması Gereken 8 Program Nedir?

• Yazarlık

Belki de dünyadaki en eski mesleklerden biri olan bu alan günümüzde birçok dala ayrılmış bulunmaktadır. Her zaman olduğu gibi kitap yazarlığı işinin yanı sıra günümüzde reklam yazarlığı, metin yazarlığı, dergi yazarlığı, blog yazarlığı ve editörlük şeklinde dalları da kapsamaktadır. Günümüzde hala popülerliğini koruyan bu alanda hayal gücü ve kalemine güvenen herkese yer olduğunu söylemek mümkün. Gelir olarak da iyi bir getirisi olan ve bir istikrara sahip olan bu alan, freelance çalışma modelindeki en büyük paya sahiptir.

• Fotoğrafçılık

Bu alan, çalışma modeline verilebilecek en güzel örnektir. Çünkü freelancerın kendisi kadrajda yer alacakların kararını vermekte, ofise ihtiyaç duymadan çalışabilmekte ve yeteneklerini sonuna dek gösterebilmektedir. Çekilen fotoğrafları piyasaya sunarak veya çeşitli şirketlere sağlayarak para kazanımı sağlanmaktadır.

• Eğitmenlik

Bir okula veya bir ortama ihtiyaç duymadan binlerce öğrenciye ders verebilmeyi amaçlayan bu alan ile birlikte iyi bir freelancer olabilmek mümkün. Üstelik nasıl ders anlatılacağına karışan bir müfredatın olmadığı ortamda eğitim yeteneği ön plana çıkmakta ve teknoloji ile birlikte uzaktan eğitimin geliştiği bu günlerde, sertifikasyon ihtiyacı da gitgide artmaktadır.

• Tercümanlık

Tüm bu alanlar arasında insanlık tarihindeki en eski aracı yani dili enstrüman olarak kullanan bu alanda çok ihtiyaç duyulmaktadır. Yetkinliğini kazanması en zor alanlardan biri olan tercümanlıkta şirketler veya kişiler freelancerlardan makaleler ve bültenlerin çevirisini talep etmektedir. Sözleşme sonucu yüksek miktarda para kazanmayı sağlayan bu yetkinliği bir üniversite diploması ve gerekli prosedürler sayesinde kazanabilirsiniz.

Çalışma Modelinin Avantajları Nelerdir?

Freelancerların sahip olduğu avantajları 3 ana başlık altında ele alacağız. Bunlar:

• Özgürlük
• Motivasyon
• Maaş

Özgürlük:

Özgür olmak aslında freelance iş modelinin sağladığı en büyük avantaj. Çünkü kendi kararlarınızı kendinizi verdiğiniz, emir almadığınız bir çalışma ortamını size sunmakta. Bu başlığı üç konu altında açıklayacağız:

• Zaman
• Mekan
• Karar özgürlüğü

 Zaman

Kurumsal bir iş hayatında 9-17 saatleri arasında haftanın beş günü çalışılmaktadır. Hafta içi her gün erken uyanıp, bir ofise gitmenin ve geri dönmenin kaybettirdiği zaman dışında iş yerinde geçebilecek boş zamanları da dahil ettiğimiz zaman büyük bir zaman kaybı olmakta. Ayrıca her bireyin etkin olduğu veya çalışmayı tercih ettiği zaman aralığı farklıdır. Müsaitlik durumuna veya keyfi olarak değişen bu durum karşısında freelance çalışmak çok büyük bir avantaj sunmakta. İstediğiniz zaman çalışıp istediğiniz zaman dinlenebildiğiniz bu iş modelinde zaman özgürlüğünün keyfini çıkarabilirsiniz.

 Mekan

Bir ofiste veya bir büroda çalışmak hafta içi her gün mekan değişikliğini zorunlu kılmakta ve bundan sebep kişi kendi sahip olduğu alanın dışına çıkmak zorunda kalmakta. Freelance çalışma modelinde ise kişi istediği mekanda, bu ortam ev veya bir kafe olabilir, çalışabilmekte ve kendini daha kolaylıkla o ortama ait hissedebilmekte ve daha rahat hissetmektedir. Mutlu olarak çalıştığı için de daha verimli bir çalışma ortaya çıkarmaktadır.

 Karar Özgürlüğü

Bir iş yerinde, bir konseyin veya bir kişinin direktifleri doğrusunda yapılması gereken işleri yapmak yerine kendi tarzınızda ve kendi istediğiniz gibi iş yapabildiğiniz bu iş modelinde, tüm kararlar size ait. Hangi işi ne zaman, nerede, ne şekilde yapılacak kararlarını vererek yaptığınız işlerden daha fazla mutluluk duyabilirsiniz.

 Motivasyon:

Özgür çalışmanın sağladığı en büyük ayrıcalık mutluluk duygusudur. Kişi bu şekilde motive olarak işe daha fazla sarılır ve ortaya çok daha güzel işler çıkar. Bu başlığı ise iki konuda inceleyeceğiz:

• Kendini geliştirmeye teşvik
• Tatmin olma hissi

 Kendini Geliştirmeye Teşvik

Freelance iş ortamının getirdiği ayrıcalıklardan biri de kişinin kendi yeteneği kadar iş bulabilmesidir. Kişi kendini ne kadar geliştirirse yapabileceği iş yelpazesi o kadar genişler ve yaptığı işin getirdiği kazanç da buna paralel olarak artış gösterir. Bu sebepler freelance iş hayatını benimseyen bir birey sürekli kendini güncel tutmaya ve sürekli olarak öğrenmeye devam etmektedir.

 Tatmin Olma Hissi

Kendi ve sevdiği işi yapmanın sağladığı en büyük avantajlardan birinin mutluluk olduğunu belirtmiştik. Kendi kararları ile sevdiği bir alana yönelen freelancer, bir sözleşmenin getirdiği işi tamamladığında hem aldığı ücretten hem yaptığı işten dolayı mutlu hisseder ve gelecek işler için onu motive eder. Böylelikle işini seven bir birey ortaya çıkmış olur.

 Maaş

Hem avantajı hem dezavantajı olan bu başlıkta avantaj olarak alıntılayacağımız kısım hiç yoktan bir para kaynağı sağlamaktır. Yeteneğin ve yetkinliğin freelance iş kontratları ile birleşmesiyle bir gelir eldesi söz konusudur. İşten işe değişen bu gelir miktarı kurumsal bir işteki kadar maaş getirisi sağlayabilir.

Freelance Çalışmanın Dezavantajları Nelerdir?

Bu çalışma modelini uygulayanların sahip olduğu dezavantajları 3 ana başlık altında ele alacağız. Bunlar:

• Zaman
• Maaş
• Donanım İhtiyacı

 Zaman

Avantajlar kısmında da karşımıza çıkan zaman başlığını dezavantajlar başlığı altında alıntılamamızın sebebi zaman belirsizliği olarak belirtilebilir. Bir sözleşme için yeterli olan zaman beklenenden fazla çıkabilir veya freelancer zamana sıkışık bir dönemde olabilir. Bu durumda zaman özgürlüğünün getirdiği avantaj bir anda dezavantaja dönüşür.

 Maaş

Gelirin istikrarlı olması çalışma hayatındaki en önemli unsurlardandır. Sürekli bir gelire sahip olmak gündelik hayatı çok büyük ölçüde kolaylaştırmaktadır. Freelance iş modelinde gelir kaynağı tamamlanan sözleşmelere dayalı olduğu için sürekli ve yüklü miktarda bir gelir söz konusu değildir.

 Donanım İhtiyacı

Bu çalışma modelinin en büyük dezavantajı olan bu başlık iş yapmak için gerekli olan ekipman ve yazılımları kapsamaktadır. Kurumsal bir iş ortamında donanımlar kişiye şirket tarafından sağlanmaktadır ancak freelancerlar için böyle bir kaynak söz konusu değildir. Hem işin yapılacağı donanımı -bilgisayar, tablet vb.- ve işlerin yapıldığı yazılımları Adobe, Autodesk, Corel vb.- kendi kendine karşılaması gerekmektedir. İşe başlamadan önce bu gereksinimlerin karşılanması gerekmektedir.

Günümüzde pandemi ile popülerleşen bu modelde herkes kendi ilgi alanına göre bir çalışma yapabilir ve bir gelir elde edebilir. Kendi kararları eşliğinde çalışarak mutlu olabilir ve kendini geliştirebilir. Freelancer çalışan insanların artmasıyla beraber herkes kendine “Ben de yapabilir miyim?” sorusunu sormakta. Bu gittikçe büyüyen trendde herkese yer var.

Daha fazla çalışma modeli için bakabilirsiniz: Kurumsal ve Startup İş Hayatları Arasındaki 5 Kritik Nokta