Bu yazımızda “MBA Nedir?” sorusuna cevap verirken MBA yapmanın faydalarına, nasıl yapılabileceğine ve yaptıktan sonra bize neler katmış olabileceğine değindik.
İçerik Haritası
MBA Nedir? Ne Anlama Gelir? MBA’in Tanımı
MBA kısaltması Master of Business Administration yani İş Yönetim Uzmanlığı anlamına gelen bir terimdir.
İlk defa Harvard Üniversitesi Yönetim Enstitüsü tarafından 1908 de tanıtılmış, dünya çapında işletme okulları tarafından önerilmiş bir mezuniyet derecesi olarak ortaya çıkmıştır. Gelecek hayatınızda MBA sahibi olmak, işverenlerin dikkatini çekecek olsa da gerçek anlamı bir levha üzerindeki 3 harf olmaktan öteye geçiyordu. MBA süresince, kendi iş bilgi yapınızı oluşturacak, profesyonel bağlantılarınızı kuvvetlendirecek, kariyer ve maaş beklentinizi yükselteceksiniz.
Kimler MBA Yapmalı?
Tipik bir MBA öğrencisi yoktur. Geçmişteki öğrencileri kariyerlerinde finans ya da danışmanlık alanlarını tercih ettiyseler de, bu günlerde sınıfları çok sayıda profesyonel geçmişe sahip öğrencilerle doluyor. 2022’de Harvard Üniversitesi MBA sınıfını 69 farklı ülkeden öğrenciler oluşturacak. Öğrencilerin %44 ü kadın ve %45 i Birleşik Devletler azınlığı. Öğrenciler finans ve danışmanlık alanlarından olduğu gibi teknoloji, endüstri, sağlık, üretim, medya, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar ve askeri kurumlardan da geliyorlar.
Lisans Üstü Yönetim Kabul Konseyine göre (GMAC), öğrenciler için en yüksek muhtemel kariyer motivasyonunu; maaş artışı, üst birimlere yükselme, insan yönetimi ve uluslararası çalışma oluşturuyor. Ayrıca tüm bu faydalar eğitimi almanın sağlayacağı yararlardan ve sebeplerden yalnızca birkaçı.
Geçmişiniz nasıl olursa olsun, eğer yönetim becerilerini öğrenmek ve kariyerinizde ilerleme kaydetmek isterseniz, kendi işinizi kurmak isterseniz, mevcut şirketinizde ilerleme kaydetmek veya üçünü birden yapmak isterseniz MBA bu iş için biçilmiş bir kaftandır.
MBA Program Türleri Nelerdir?
Geleneksel full-time MBA programı aralarında en popüler olan seçenek olsa da günümüzde çeşitli öğrenci profillerine uyacak şekilde farklı tiplerde düzenlenmiştir.
1- Full-Time (Tam Zamanlı)
Full-Time MBA orijinal, sürükleyici, kampüs deneyimi içeren, kariyerinde yeni veya orta düzeye gelmiş olan ve kariyer planını tamamen değiştirmek isteyen öğrenciler için tasarlanmıştır. İki yıllık full-time program Birleşik Devletler’de en popüler olan ve M7 Business okulları tarafından önerilen bir programdır.
2- Part-Time
Yarı zamanlı MBA programı iş ve eğitimi eş zamanlı yürütebilme imkânı sağlar, yani maaşlı işinizi bırakmadan, ücretini ödeyerek full-time programı takip etmenizi sağlar. Yarı zamanlı eğitim dersleri genel olarak akşamları, hafta sonları veya esnek ve uyumlu formatlarda, online eğitimle bireysel eğitimlerin birleşmesinden oluşur.
3- Yönetimsel (Executive)
Yönetimsel MBA, 10 yıldan fazla iş deneyimine sahip yönetici seviyesindeki profesyonellerle çalışan deneyime dayalı yarı zamanlı bir programdır. Bu programlar yüksek kademe liderleri yeteneklerini geliştirmeleri, bağlantılar edinmeleri, bilgi paylaşımı ve katılımcılarla ileri seviye projelerini paylaşmaları için bir araya getirir.
4- Online
Online MBA aşırı esnek, yarı zamanlı bir deneyimdir, evinizden derslerinizi alırken bir yandan da işinize devam etme imkânı tanır. Online programlar, sayısında artış olmasına rağmen, tipik olarak 1 veya 2 haftalık bir konut bileşeni içerir. Birçok online MBA programı size kendi çalışma planınıza göre ödeme yapma imkânı sunar. Bunun anlamı programın 2 yıl kadar sürüyor olmasına rağmen, çeşitli online MBA programları olabilir.
5- MBA Özelleştirme
Genel bir program olmasına rağmen, programınızı ilginizi çeken alanlara göre özelleştirebilirsiniz. Business okulları çeşitli özelleştirilmiş MBA programları içeren teklifler önerebilirler. Bunlar; sağlık yönetimi, iş analitiği, girişimcilik, finans, pazarlama ve İK olabilirler. Bu programlar genellikle yönetim temelli derslerle, ilginizi çeken konularda özelleştirilmiş kursların birbirini takip etmesiyle oluşturulmuş programlardır.
MBA Kursları ve Müfredatı
Müfredatı genel olarak 2 bölüme ayrılır:
MBA kurslarının temel bölümü kuruluşların genel yönetim derslerinden oluşur. Programların içeriğindeki temel kurslar:
- Muhasebe
- İş iletişimi
- İş etiği
- İş stratejisi
- Veri analizi
- Ekonomi
- Finans
- Liderlik
- Pazarlama
- Operasyonlar
Seçmeli kurslar size bireysel kariyer hedeflerinizdeki en iyi opsiyonları seçme şansı verir. Genellikle programın ikinci yarısındaki seçmelileri seçmeden önce temel MBA müfredatının derslerini alırsınız.
Seçmeli kursların İK yönetimi, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, girişimcilik, sürdürülebilirlik ve kurumsal sosyal sorunluluk alanlarını kapsayan, yapay zekâ ve blockchain gibi güncel konuları ele alan geniş bir çeşitlilik ağı vardır.
Vaka analizi metodunu kullanan, sınıf içerisinde tartışmaya başlamadan önce, öğrencilere iş hayatındaki başarıların veya başarısızlıkların vaka analizlerini yaptıran kursların birçoğu, Harvard Business okulu tarafından ünlendirilmiştir.
MBA süresince gerçek dünya temelli projelere katılmadan veya grup proje çalışmalarında bulunmadan önce iş hayatı teorilerini öğreneceksiniz. Dersler dışında, kendinizi kulüplerle, ders dışı etkinliklerle, network etkinlikleriyle, konferanslarla, yarışmalarla, şirket ziyaretleriyle ve heyecanlandırıcı uluslararası aktivitelerle tüm yönleriyle Business School hayatının içine dahil edebilirsiniz.
MBA ile Yapılabilecek İşler Nelerdir?
MBA’den bahsettikten sonra biraz da bu programı tamamladıktan sonra hangi işlerde çalışabiliriz bunu inceleyelim. Bu mesleklerden bazıları şunlardır:
- Finans Müdürü
- Finansal Danışman
- İK Müdürü
- Yatırım Bankacısı
- Bilgi Teknolojileri Müdürü
- Yönetim Analisti
- Yönetim Danışmanı
- Pazarlama Müdürü
- Operasyon Müdürü
İşverenler mezuniyetini yeni tamamlamış MBA mezunlarını işe almayı severler. GMAC’ın işe alım görevlileri anketine göre, küresel alanlarda işverenlerin %91’i Covid-19 etkisine rağmen MBA’lıları işe almayı planlıyor.
Artışta olan mezunları sağlıktan, kâr amacı gütmeyen çok uluslu girişim çalışmalarına kadar birçok işe kendileri başlarlar. 2020’de Stanford Business School’dan mezun olanların yüzde 18’i kendilerini girişimcilik ve kendi girişim çalışmalarına veriyorlar.
Mezunlarını bulunduran şirketlerden üç büyük danışmanlık firması; Bain, BCG ve McKinsey olmakla beraber büyük teknoloji firmaları ise Amazon, Google ve Microsoft; Muhasebe firmaları ise Accenture, Deloitte ve EY’dır.
MBA Maaşları: Ne Kazanabilirsiniz?
Bir MBA derecesine sahip olmak sizin maaşını muhtemelen yükseltecektir. Amerika’da yüksek seviyeli Business School’lardan mezun olan öğrenciler başlangıç maaşı olarak ortalama 120 ile 160 bin dolar arasındaki maaş beklentilerine girmektedirler, anlaşmalardan elde edilen kârlarda pay ve performans bonusları da bunlara ek olmaktadır.
Mezun olduktan 3 yıl sonra, maaşlar %100 kadar artmaktadır. Financial Times tarafından 2021 yılında yayınlanan en iyi 10 program sıralamasındaki yerlerden eğitim alan öğrencilerin mezuniyetinden 3 yıl sonra maaşlarında %118 den fazla artış görülmüştür.
Sizin ortalama MBA maaşınız çalıştığınız sektöre, pozisyona ve gittiğiniz Business school gibi çeşitli nedenlere dayanan doğal olasılıklara göre şekillenecektir. En yüksek maaşa sahip işler olarak finans veya danışmanlık alanlarını örnek gösterebiliriz. Danışmanlık maaşları MBA’le beraber 170 bin dolarlara kadar çıkabilmektedir.
MBA Ücretleri: MBA Yapmaya Değer Mi?
MBA yapmanın maddi olarak etkisi nedir, ücretleri nedir? BusinessBecause tarafından yayınlanan 2020 MBA Ücretleri Raporu’na göre dünya genelinde en iyi full-time MBA programlarında eğitim almanın ortalama maliyeti 168 bin dolar. Bu fiyat harç, ek ücretler, yaşam maliyetleri ve sağlık sigortasını da içeriyor.
Ancak yine de ücret sizin nerede eğitim aldığına göre fazlasıyla değişiyor. Amerika’da üst düzey bir eğitim almak 213 bin dolara kadar çıkabilirken Asya’da 98 bin dolar civarında. Aynı şekilde BusinessBecause’a göre Amerika’da harç ücretleri 49–158 bin dolar civarında değişkenlik gösterebiliyor.
Tabii daha uygun olan eğitim ve getiri bakımından aynı kalitede olan çeşitli Full-Time MBA programları da mevcut Nottingam Business Okulu’nun, uluslararası öğrenciler için 29 bin dolarlık ücretlendirmesiyle ve Aston Business Okulu’nun da 36 bin dolarlık ücretlendirmesiyle Amerika’da alınabilecek en uygun iki MBA programı örneğidir.
MBA Gereklilikleri: MBA programına başvuru yapmak
Genel MBA gereklilikleri nelerdir? Birçok Business school bir lisans diplomasını ya da eşdeğer nitelikte minimum çalışma deneyimini gerekli görmektedir.
Buna ek olarak başvuru materyallerinizi hazır bulundurmasınız. Bunlar; Essayler, özgeçmiş, tavsiye mektupları ve GMAT’tır. Ayrıca başvurunuzu tarihi geçmeden önce tamamlamanız gerekmektedir. Eğer başvurunuz başarılı olursa, kabul teklifinden önce bir mülakata kabul edileceksiniz.
GMAT sınavı Business school’lar için KPI (Key Performance Indıcator) olarak geçse de, Business school’lar sizin bütünsel profilinize ve başvurunuzun içeriğinin tamamına odaklanırlar.
BusinessBecause’a göre en kaliteli programların %20-60 oranlarına kadar başvuru alabiliyor olmasına rağmen, Stanford’da yüksek sıradaki MBA programlarını içeren Business school başvurularının kabul oranlarının %8,9’lara düşmesinden dolayı kendinizi rekabetçi bir ortamın içerisinde bulabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Yurt Dışında Eğitim Görmek İçin 10 Neden
